Japanse kever

De Japanse kever is een bladsprietkever, ongeveer net zo groot als een rozenkever. De soort wordt beschouwd als een van de schadelijkste insecten ter wereld. Recent zijn twee dode Japanse kevers gevonden in buurland België. Ook in Frankrijk, Duitsland en Spanje zijn deze insecten aangetroffen. Daarmee komt deze voor veel plantensoorten zeer schadelijke soort steeds dichter bij Nederland.

Hoe herken ik de Japanse kever?

De Japanse kever (Popillia japonica) is ongeveer 8 tot 11 mm lang. De kop en lichaam zijn metaalgroen, de poten iets donkerder metaalgroen. Dekschilden zijn koperkleurig bruin. Aan de zijkant van het achterlijf (doorlopend naar de onderzijde) staan vijf plukjes witte haren, aan de achterzijde net achter de dekschilden staan nog twee plukjes. Kevers kunnen in grote aantallen aanwezig zijn, meestal in de periode van eind mei tot begin november, met de piek van half juli tot en met half augustus. Larven en poppen leven in de grond, van ongeveer augustus tot juni het jaar daarop.

In Nederland kunnen deze kevers worden verward met rozenkevers (Phyllopertha horticola) en niet tijdig worden opgemerkt. Daardoor kunnen ze zich ongehinderd voortplanten, en dat gaat snel. Waarnemers van rozenkevers doen er dus verstandig aan om te kijken of het niet een Japanse kever betreft. De rozenkever is sterker behaard over het hele lijf. Het meest opvallende verschil is dat bij de Japanse kever witte haren in plukjes op het achterlijf zitten. De rozenkever heeft ook witte haren, maar die staan meer egaal verspreid over het lijf. Bij oudere exemplaren van beide soorten kunnen de haren grotendeels verdwenen zijn, waardoor het onderscheid lastiger is.

Klik op de afbeeldingen om ze te vergroten

Tekst: deels overgenomen uit Nature Today

Herkomst – Waar komt de Japanse kever vandaan?

De Japanse kever komt oorspronkelijk uit Japan, maar komt ook voor in andere Aziatische landen zoals zuidoostelijk China, Japan, Taiwan en Korea. 

Verspreiding - Waar komt de Japanse kever voor?

Binnen Europa heeft de kever zich gevestigd in Noord-Italië, Zwitserland en op de Azoren (Portugal). 

Kevers die in Zwitserland (2017), Duitsland (2021) en Frankrijk (2025) zijn aangetroffen zijn waarschijnlijk afkomstig uit een besmet gebied rond het Lago Maggiore in Italië. Daar heeft de kever zich al enkele jaren gevestigd en zorgt hij voor aanzienlijke schade aan wijngaarden, fruit- en andere bessendragende gewassen.

Na de recente vondsten (juli 2025) van de kever in België, Frankrijk, Duitsland en Spanje roept de NVWA op om zeer alert te zijn. In Nederland is de Japanse kever nog niet gesignaleerd, maar gezien de vele vrachttransporten van en naar regio's waar de kever voorkomt is het slechts een kwestie van tijd dat de kever ook Nederland zal bereiken.

Treft u een kever aan of heeft u een vermoeden dat het om de Japanse kever gaat, neem dan direct contact op met de NVWA via 0900-03 88 (gebruikelijke belkosten) of via het digitale meldingsformulier.

Maak indien mogelijk duidelijke foto's. Zijn er aanwijzingen dat het om de Japanse kever gaat, dan zal de NVWA onderzoek doen. Blijkt dat het inderdaad om de Japanse kever gaat? Dan neemt de NVWA maatregelen om te voorkomen dat de kever zich verder verspreidt en vestigt.

Risico’s - Wat zijn de problemen?

De larven (engerlingen) van de Japanse kevers voeden zich met de wortels van vele grassoorten en kunnen daarmee grote schade toebrengen aan grasland, gazons en sportvelden. De volwassen kevers vreten de bladeren van een groot aantal plantensoorten. Volgens de NVWA komt de Japanse kever op zeer veel soorten planten voor, waaronder esdoorn, witte paardenkastanje, berk, tamme kastanje, cypergrassen, aardbei, walnoot, appel, plataan, grassen, populier, kers, roos, braam, wilg, linde, iep en druif. De Japanse kever veroorzaakt daarom naast schade aan grasland ook schade in boomkwekerij- en andere gewassen, waaronder mais, bonen, tomaten en aardbeien. Japanse kevers veroorzaken een kenmerkende schade aan de bladeren. Ze vreten alle zachte delen weg, behalve de nerven. Japanse kevers zijn zo schadelijk omdat ze in groepen planten aanvallen en in korte tijd de planten helemaal kaalvreten. Naast bladeren vreten ze ook aan bloemen (rozen zijn erg geliefd bij deze kevers) en er zijn ook meldingen van vraat aan fruit uit o.a. Italië.

Preventie - Hoe voorkom je verdere verspreiding?

Kevers kunnen meeliften met weg, trein- of vliegverkeer en zo grote afstanden overbruggen. Daarnaast vormt handel in planten met aanhangende grond een belangrijk risico op verspreiding, omdat daarin de eitjes, larven en poppen kunnen zitten. Bij het verhandelen van planten binnen de EU gelden daarom extra eisen. Zo moet het gebied waar de planten vandaan komen officieel vrij zijn verklaard van Popillia japonica en het aanhangend groeimedium moet vooraf zijn geïnspecteerd.

Kevers kunnen ook in Nederland komen door het van vakantie meenemen van planten die in besmette gebieden gekocht zijn. Daarom wordt afgeraden planten te kopen in het buitenland en die mee te nemen naar Nederland.

Beheersing en bestrijding – Welke methoden zijn er?

Eenmaal gevestigde populaties van de Japanse kever zijn lastig uit te roeien, vooral als de kevers al eitjes hebben kunnen afzetten. In Oregon in de VS is in 2017 door het Oregon Department of Agriculture een uitroeiingsprogramma gestart bestaande uit intensieve monitoring met vallen, bespuitingen met insecticiden tegen de kevers en behandelingen van gazons en grasvelden met een insecticide tegen de larven. De ervaringen die de opzet en uitvoering van het programma zijn opgedaan, kunnen mogelijk helpen bij een eventuele uitroeiactie in Nederland mocht dat ooit nodig zijn.

Wet & Regelgeving - Welke regels en protocollen zijn van toepassing?

De Japanse kever (Popillia japonica) is een schadelijk insect dat op de lijst van bestrijdingsplichtige organismen van de Europese Unie (EU) staat. Dit betekent dat er in de EU verplichte en strenge maatregelen gelden om introductie en verspreiding te voorkomen.

Vanaf 11 april 2022 gelden voor de handel in planten extra eisen voor import van alle planten met aanhangend groeimedium uit deze landen: Canada, China, India, Japan, Rusland, Zwitserland en de Verenigde Staten. De eisen gelden ook voor graszoden, maar niet voor waterplanten en weefselkweek. Nederland is (nog) vrij van Popillia japonica. Het is daarom belangrijk aangekochte planten te controleren op aanwezigheid van Popillia japonica.

Ook bij verhandeling van planten binnen de EU gelden extra eisen. Zo moet het gebied waar de planten vandaan komen officieel vrij zijn verklaard van Popillia japonica en het aanhangend groeimedium moet vooraf zijn geïnspecteerd.

De Japanse kever komt nog niet voor in Nederland, maar de kans dat dat binnen afzienbare tijd gaat gebeuren is groot. Het is belangrijk dat een vondst zo snel mogelijk wordt ontdekt en gemeld, om ingrijpende EU-maatregelen te voorkomen.

Treft u een kever aan of heeft u een vermoeden dat het om de Japanse kever gaat, neem dan direct contact op met de NVWA via 0900-03 88 (gebruikelijke belkosten) of via het digitale meldingsformulier.

Maak als dat mogelijk is duidelijke foto's. Zijn er aanwijzingen dat het om de Japanse kever gaat, dan komt de NVWA langs om onderzoek te doen. Blijkt dat het inderdaad om de Japanse kever gaat? Dan neemt de NVWA maatregelen om te voorkomen dat de kever zich verder verspreidt en vestigt.

De EU Uitvoeringsverordening 2019/2072  bevat ongeveer 175 Q-organismen(groepen). Daarnaast zijn er nog een aantal organismen gereguleerd door middel van noodmaatregelen.

Waar vind ik meer informatie?

Meer publicaties over Japanse kever

Leadfoto: Bruce Marlin, Wikimedia Commons

Laatste update: 29-7-2025
Gepubliceerd 12 oktober 2021