Nieuws

ABS en genetische bronnen uit de Caribische delen van Nederland

Gepubliceerd op
30 januari 2023

Bij vragen over Nederlandse genetische bronnen bedoelen gebruikers van genetische bronnen vaak materiaal uit het Europese gedeelte van Nederland. Het Koninkrijk der Nederlanden is echter groter dan dat en omvat ook eilandgebieden in het Caribisch gebied. Hoe is dat geregeld en welke ABS-wetgeving is waar van toepassing?

Het Koninkrijk der Nederlanden en Caribisch Nederland

Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit vier onafhankelijke landen: Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten. De laatste drie zijn eilanden in het Caribisch gebied. Hoewel buitenlandse zaken en defensie worden beheerd door het land Nederland, zijn de andere drie landen autonoom, met hun eigen parlementen en wetgeving. Het Verdrag inzake biologische diversiteit (CBD) en het Nagoya Protocol zijn door het Koninkrijk der Nederlanden goedgekeurd, waarbij het CBD voor alle vier de landen van toepassing is, maar het Nagoya Protocol alleen voor Nederland.

Het land Nederland bestaat uit Europees Nederland en Caribisch Nederland, waarbij het laatste bestaat uit drie eilanden: Bonaire, Sint Eustatius en Saba (de zogenaamde BES-eilanden). In het kader van de Europese Unie worden deze eilanden gezien als overzeese gebieden of landen, waarvoor de wetgeving van de Europese Unie, waaronder de EU ABS Verordening (Verordening (EU) 511/2014), niet van toepassing is.

Genetische bronnen uit Aruba, Curaçao en Sint Maarten

De onafhankelijke landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten hebben nog niet de nodige maatregelen genomen om het Nagoya Protocol van toepassing te maken, waardoor het Protocol in deze landen nog niet in werking is getreden. Dit betekent dat er momenteel geen ABS-toegangswetgeving is voor het gebruik van genetische bronnen uit deze landen.

Genetische bronnen van Bonaire, Sint Eustatius en Saba

De Wet grondslagen natuurbeheer en -bescherming BES regelt de rol- en taakverdeling tussen het Rijk en de bestuursorganen van de eilanden. Artikel 14 van deze wet bepaalt dat de eilandsraden (de lokale overheden) bevoegd zijn om ABS-regels vast te stellen. Bonaire, Sint Eustatius en Saba hebben momenteel geen ABS-toegangswetgeving. Het is de bedoeling om in de toekomst toegangseisen vast te stellen, maar de modaliteiten zijn nog onderwerp van discussie.

Andere wetgeving kan van toepassing zijn

Wees u ervan bewust dat, hoewel er geen ABS-toegangswetgeving is, de toegang tot genetische bronnen uit de Caribische delen van Nederland kan worden beperkt door wet- en regelgeving op andere gebieden, zoals soortenbescherming, beschermde gebieden en dier- en plantenziekten. Ook regels inzake milieueffecten kunnen van toepassing zijn. Zo is een vergunning vereist voor de in- en uitvoer van beschermde dieren en planten uit Caribisch Nederland (zie: ‘Handel in bedreigde dieren en planten (CITES)’).

Informatie over de wetgeving kan staan op de websites van de respectieve overheden van Aruba, Curaçao en Sint Maarten (in het Engels). Hier vindt u ook contactgegevens van de relevante afdelingen.

Informatie over wetgeving op Bonaire, Sint Eustatius en Saba vindt u op de website van de Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN), specifiek op de pagina van de afdeling Landbouw, Natuur & Voedselkwaliteit. Voor vragen over deze wetgeving kunt u contact opnemen met de afdeling Landbouw, Natuur & Visserij van RCN.

Hoewel het geen officiële overheidswebsite is, geeft de website van de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA) een overzicht van beleid en wetgeving op de zes eilanden, evenals informatie over natuurbeheerorganisaties en waar u onderzoeksvergunningen kunt aanvragen. De DCNA is een non-profit organisatie die is opgericht om de natuur in de Nederlandse Cariben te beschermen door het ondersteunen van organisaties die beschermde gebieden beheren.

De informatie in dit artikel geldt alleen als Nederland het land van levering van de genetische bron is. Indien de genetische bron uit een ander land wordt verkregen, kan de toegangswetgeving van dat land van toepassing zijn. Het ‘land van levering’ is het land van oorsprong van de genetische bron of een willekeurige (andere) Partij bij het Protocol die de genetische bron overeenkomstig het Verdrag inzake Biologische Diversiteit (CBD) heeft verkregen.

Links